Yakın Alan İletişimi (Near Field Communication - NFC)

NFC Nedir?

Yakın Alan İletişimi (Near Field Communication - NFC) iki elektronik cihazın kolay, basit ve güvenli haberleşmesi için tasarlanmış kısa mesafe temassız teknoloji standardıdır. NFC haberleşmesi iki NFC uyumlu cihazın birbirine birkaç santimetre yaklaştırılması ile aktifleştirilir. NFC uygulamaları; ödeme ve toplu taşıma biletleri gibi temassız işlemleri, takvim senkronizasyonu veya elektronik kartvizit gibi basit ve hızlı veri transferini ve dijital içeriklere erişimi kapsamaktadır. Daha kapsamlı açıklayacak olursak;

Bazı etiketleri (Aşağıdaki resimdeki gibi) ve küçük vericilere sahip cihazları kapsayan pasif NFC cihazları, diğer cihazlara kendine ait bir enerji kaynağına ihtiyaç duymadan veri gönderebiliyor. Fakat diğer cihazlardan gelen herhangi bir veriyi işleyemiyorlar ve başka bir pasif NFC cihazıyla bağlantı kuramıyorlar. Tabi burada “cihaz” olarak bahsettiğimiz şey basit bir etiket de olabilir. Örneğin bir dergiye reklam amacıyla yerleştirilmiş bir etiket telefonunuzu yaklaştırdığınızda sizi o ürünün direkt internet sayfasına yönlendirme görevini yürütebilir.

Aktif NFC cihazları ise hem veri gönderebilir hem de veriyi alıp işleyebililer. Ayrıca kendi aralarında ya da pasif NFC cihazlarıyla da çalışabilirler. Cep telefonları aktif NFC cihazlarına en güzel örneklerden birisi. Tabi toplu taşıma kartları ve “temazsız ödeme”  özelliğine sahip banka kartları da bu teknolojinin kullanıldığı güzel örnekler. NFC veri aktarım hızı saniye başına kilo bit (kbps) olarak ölçülür. NFC standardı mevcut altyapılar ile birlikte çalışabilmek için farklı hızları desteklemektedir. Mevcut hızlar 106kbps, 212kbps ve 424kbps'dır.

Çalışma Prensibi

Tıpkı Bluetooth, WiFi ve diğer kablosuz bağlantılarda olduğu gibi NFC teknolojisi de radyo dalgaları üzerinden veri gönderme yöntemiyle çalışıyor. Aslında Yakın Alan İletişimi kablosuz veri transferi standartlarından biri olarak geçiyor ve bu özelliği barındıran cihazların, sorunsuz ve düzgün çalışabilmesi için standartlar dahilinde bir takım özelliklere sahip olması gerekiyor. NFC’ de kullanılan teknoloji eski RFID “Radio-frequency identification” (radyo frekansı tanımlama) fikrine dayanıyor. Yani veri transferi elektromanyetik indüklemeyle yapılıyor. (Manyetik alan altına giren kapalı devrelerde bir akım oluşuyor ve oluşan bu akımla radyo dalgaları yayılabiliyor. Manyetik alan yardımıyla kapalı devreden akım geçirme işlemine indükleme deniliyor)

Not: Eğer kapalı devreden bir akım geçerse, bu akımın etkisiyle bir manyetik alan oluşur. Aynı şekilde eğer kapalı bir devre manyetik alana yaklaştığında içerisinden akım geçer. Bu geçen akım vasıtasyıla pasif NFC cihazları güç kaynağına ihtiyaç duymadan çalışır

NFC teknolojisini Bluetooh ve WiFi den ayıran en önemli bu özellik sayesinde veri göndermenin yanında pasif cihazda elektrik akımı indüklenebiliyor (etki ile başlatılabiliyor). Açıklamak gerekirse aktif cihaz pasif cihaza yaklaştırıldığında, veri göndermenin yanı sıra aktif cihazdan yayılan manyetik dalgalar pasif cihazda elektrik akımı oluşmasına sebep oluyor. Dolayısıyla pasif cihazın kendine ait bir elektrik kaynağı bulundurması gerekmiyor. Fakat burada fizik biliminin derinlerine inmeyeceğim. Sadece anlaşılması gereken konu, aktif cihaz vasıtasıyla pasif cihaza enerji aktarılabiliyor bu nedenle pasif cihazlar ekstra güç kaynağına ihtiyaç duymuyor. Akıllara şu soru muhakkak gelmiştir “Peki telefonlarımız bu şekilde niye şarj edilemiyor?” Piyasada bulunan kablosuz şarj özelliği (QI şarj cihazları) aslında NFC teknolojisine dayanıyor. Fakat bu teknoloji vasıtasıyla oluşturulan akım düşük seviyelerde olduğu için maalesef yeterince güç elde edilemiyor.

NFC teknolosijiyle veri iletimi için transfer frekansı 13.56 megahertz ve gönderdiğimiz veriler saniyede 106,212 veya 424 kilobit hızlarda gönderilebiliyor ki kartvizit palşaımı, müzi, resim transferi gibi işlemler için gayet yeterli bir hız.

Cihazlar arasında değiş-tokuşu yapılacak verinin çeşidinin belirlenmesi için NFC teknolojisinde, uyumlu cihazlarda çalışmak üzere 3 farklı mod bulunur. Akıllı cep telefonlarında muhtemelen en çok kullanılan mod, NFC barındıran cihazlarda birbiri arasında farklı verilerin paylaşılmasını sağlayan peer-to-peer (eşler arası) modudur. Bu modda cihazlar birbiriyle iletişime geçerek veri gönderirken akif, veri alırken pasif konumda çalışırlar.

Diğer taraftan okuma/yazma modu tek yönlü veri iletim modudur ve aktif cihazın (genellikle akıllı cep telefonlarımız) başka bir cihaz üzerinde yazılı olan veriyi okumasında kullanılır. Örneğin yukarıda bahsettiğimiz dergi reklam etiketlerindeki veriyi okuma gibi.

Son çalışma modu “kart benzetim” modu. Bu modda NFC cihazı, ödeme yapabilmek için temazsız kredi kartı veya  toplu taşıma kartı olarak kullanılabilir.

NFC'nin Özellikleri

Etkileşim (Interactivity):

Cep telefonunun kullanıcı fonksiyonları (ekran, titreşim, ses, tuşlar vb.), NFC servislerinin interaktif olmasını sağlamaktadır. Örneğin alışveriş kayıtları ekranda görüntülenebilir veya kullanıcılar mevcut uygulamaları dinamik olarak açıp/kapatabilirler.

Uzaktan Çoklu Uygulama Yönetimi (Remote Multi-Application Management):

Temassız kartlarda kullanılan çoklu uygulama yönetimine mobil network sayesinde uygulama indirme, kişiselleştirme, açma/bloke etme gibi ilave avantajlar gelmektedir. Yönetim fonksiyonları eş zamanlı olarak uzaktan kontrol edilebilir böylelikle bir kullanıcı yeni bir servis kullanmaya, başvurusunun ardından anında başlayabilir. Kullanıcı ayrıca telefonunun kaybolması/çalınması durumunda servis sağlayıcılarından NFC hizmetlerinin durdurulmasını anında talep edebilir. Bu bakımdan kullanıcılara ve hizmet sağlayıcılara NFC servisleri üzerinde güvenlik ve risk kontrolleri sağlanmıştır.

Uzaktan Kullanıcı Yönetimi (Remote User Management):

Kullanıcı yönetimi fonksiyonları ile örneğin servis sağlayıcılar kullanıcı izni ile NFC servisi kullanım kayıtlarına erişebilir ve kişiye özel bilgi gönderebilir.

NFC ve Kullanım Alanları

Birçok Kullanım alanına sahip olan nfc’e aşağıdaki örnekleri belirtirsek çok açıklayıcı olacaktır.

NFC ile Ödeme

Cep telefonlarında banka kartı, kredi kartı gibi birden fazla kart saklanabilir; böylelikle ödeme sırasında cüzdanınızdan kart seçip kasiyere vermek yerine cep telefonu üzerinden isteğiniz kartı tuşlayıp temassız terminale yaklaştırarak ödeme yapabilirsiniz.

Turnikelerde Geçiş Kolaylığı

İşe gelirken turnikelerden ayrı bir kartla geçmek yerine NFC uyumlu cep telefonunuzu terminale yakınlaştırarak geçebilirsiniz.

Ulaşım Ödemelerinde NFC

NFC, toplu taşımada kart taşımak yerine cep telefonunuza yüklemiş olduğunuz kartınızla hem kartınızın avantajlarından yararlanmaya devam etmenizi, hem de sadece cep telefonu taşıyarak istediğiniz yere ulaşabilmenizi sağlayacaktır.

Tüm Biletleriniz NFC'li Cihazınızda

NFC'li cep telefonları ile biletlerinizi de elektronik olarak alıp kullanabileceksiniz. Cep telefonunuz üzerindeki bileti gösterip stadyuma girebilecek, istediğiniz zaman büfelerde bulunan temassız terminallerden yiyecek ve içeceğinizi satın alabileceksiniz.

Otomatlarda NFC ile Ödeme

Otomatlardan istediğiniz ürünü seçtikten sonra ödemenizi cep telefonunuzu yaklaştırarak yapabilirsiniz.

Veri Alışverişi

İş görüşmelerinde kartvizit alıp vermek NFC ile çok kolay. NFC uyumlu iki cep telefonunu birbirine yakınlaştırarak kartvizit bilgilerinizi paylaşabilirsiniz.

Parkmetrelerde NFC Kolaylığı

Aracınızı park ettikten sonra temassız terminallere cep telefonunuzu yaklaştırarak ödemelerinizi NFC ile yapabileceksiniz.

NFC ile Tanıtım ve Reklam

NFC uyumlu cep telefonunuzu NFC etiketine yaklaştırarak etikette tanımlı hizmetten veya üründen yararlanabilirsiniz. Örneğin akıllı posterlerde bir kafeden kahve kuponu kazanabilir veya en favori müzik grubunuzun şarkısını cep telefonunuza indirebilirsiniz. Seyahatlerinizde NFC uyumlu cep telefonunuz sizin bir yardımcınız olabilir; turist kiosklarından istediğiniz dilde bilgi alabilir, müzeye daha adımınızı atmadan içeride hangi sergilerin olduğunu öğrenebilirsiniz.

NFC gelecekte bize ne faydalar sağlayacak?

NFC sayesinde çevremizden bilgi alabileceğiz. NFC teknolojisi cep telefonlarına gündelik hayatta kullandığımız objelere yerleştirilebilecek etiketlerle yüklenmiş bilgileri okuma özelliği kazandırıyor. Bu etiketler poster, otobüs durak işareti, sokak tabelası, ilaç, sertifika, paketlenmiş ürün ve daha birçok obje üzerine yerleştirilebilir.

Bakın NFC teknolojisi hayatınızı nasıl kolaylaştırabilir?

Hepimiz gün içinde birçok poster ve billboard gibi reklam tabelasının yanından geçip gidiyoruz. Bunların çoğunu o an görüp unutuyor ve ilgilimizi çeken bir kampanyaya unuttuğumuz için katılamayabiliyoruz. Posterlere ve reklam panolarına NFC uyumlu etiketlerin yerleştirilmesi ile etiketleri NFC uyumlu cep telefonumuzla okuyabilir ve kampanyalardan unutmadan yararlanabiliriz.

NFC uyumlu etiketler otopark bileti, kredi kartı ve para üzerine gerçekliğini ispat etmek için yerleştirilebilir. NFC hologramı kopyalanmaya karşı dirençlidir ve çalınması durumunda iptal edilebilir. NFC basit ve kolay kurulabilir bağlantıların oluşmasını sağlar. Örneğin Bluetooth kulaklık setinizi cep telefonunuza sadece yakın tutarak iki cihaz arasında bağlantının kurulmasını sağlayabilirsiniz.

NFC teknolojisini ticari başarıya götürecek faktörler nelerdir?

NFC teknolojisinin hizmet sağlayıcılar ve cihaz üretici firmalar tarafından benimsenmesinin dört temel nedeni bulunmaktadır:

Elektronik ihracın düşük maliyeti. Toplu taşıma veya event biletleme operatörleri gibi çoklu bilet ihraç eden operatörler elektronik biletleme ile maliyetlerin büyük ölçüde azaldığını görmüşlerdir. Maliyetleri düşürebilmek için güvenliğe duyarlı havayolları da e-bilet'e geçmişlerdir.

Etkileşimli hizmetlerden gelen gelir artışı. Mobil network operatörleri ve içerik sağlayıcılar, kullanıcıların katma değerli hizmetlerinden yararlanmasıyla gelir elde etmektedirler. NFC kullanıcıyı kolayca ulaşabileceği reklam ve değerli bilgi ile çevrelemektedir.

NFC uyumlu cihazlar zengin medya içeriği tüketimini yönlendirmektedir. NFC, tüketicilerin zengin medya içeriğini satın aldığı, oyun oynadığı ve paylaştığı ileri kişisel cihazlar pazarının hızlı büyümesini sağlayacaktır.

NFC uyumlu servisler için tüketicilerin tercihi. Kullanıcıların satın aldıkları bileti nasıl kullanacakları konusunda seçme şansı olmayabilir, ancak kullanıcılar nasıl ödeme yapacaklarını seçebilirler. Kolaylık bir fark yaratıcıdır; kullanımı kolay ödeme temassız ve NFC teknolojisinin yaygınlaşmasına ön ayak olacaktır.

BLEUTOOTH’LA KARŞILAŞTIRMA

Bluetooth teknolojisinin yıllardır süregelen yaygınlığını düşünerek NFC’nin gereksiz olduğunu düşünebilirsiniz. Fakat ortada bazı durumlarda NFC’ye büyük avantajlar sağlayan ciddi teknolojik farklılıklar bulunmakta.

NFC’nin lehine olan en büyük tartışmalardan birisi Bluetooth teknolojisine nazaran ihtiyaç duyulan enerjinin düşüklüğü (hatta düşük enerjili Bluetooth olara bilinen Bluetooth 4.0’dan bile daha düşük). E tabi bu özelliği NFC’yi pasif cihazlar için mükemmel kılıyor. Özellikle reklam için kullanılanlarda. Çünkü ekstradan güç kaynağına ihtiyaç duymuyor.

Tabi ki sistemin düşük güçle çalışmasının bir dezavantajı da var: menzil. NFC cihazları yaklaşık 10 santim menzile sahipken, Bluetooth cihazları 10 metre ve üzerindeki mesafelerden dahi veri transferi yapabiliyor. Düşük güçle çalışmanın başka bir dezavantajı da hız. Bluetooth 2.1’in 2.1 Mbit/s ve düşük enerjili Bluetooth’un 1 Mbit/s transfer hızları dikkate alındığında NFC’deki maksimum değer 424 kbit/s epey bir yavaş kalıyor. 

Fakat NFC’deki bağlanabilirlik, elle eşleştirmenin gerekmediği indüktif eşlemeye dayandığından Bleutooth’a nazaran daha hızlı. NFC cihazları kendi aralarında saniyenin 10 da birinde bağlantı kurabiliyorlar. Söz konusu hızlara Bluetooth teknolojisi ancak 4.0 sürümüyle kavuştu.

Bir temassız kart ile etiket arasındaki fark nedir?

Teknik olarak bir temassız kart ve etiket birbirinin aynıdır. Ancak, ödeme ve biletlemede kullanılan temassız kartlar güvenlik gerektiren veriyi depolayabilecek ilave teknolojiye sahip olabilir.